Σύμφωνα με νέα έρευνα, ο ρυθμός με τον οποίο ο πάγος εξαφανίζεται σε όλο τον πλανήτη επιταχύνεται. Τα ευρήματα αποκαλύπτουν πως η Γη έχασε 28 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου στο διάστημα 1994 – 2017, ποσότητα που ισοδυναμεί με ένα φύλλο πάγου πάχους 100 μέτρων στο μέγεθος ολόκληρου του Ηνωμένου Βασιλείου. Η έρευνα είναι η πρώτη του είδους της που αντλεί πληροφορίες για την παγκόσμια απώλεια πάγου με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων. Διαπιστώθηκε ότι ο ρυθμός απώλειας πάγου από τη Γη έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, από 0,8 τρισεκατομμύρια τόνους ετησίως που ήταν τη δεκαετία του 1990 σε 1,3 τρισεκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2017. Το λιώσιμο των πάγων σε όλο τον κόσμο έχει ως συνέπεια την αύξηση της στάθμης της θάλασσας και μαζί την αύξηση του κινδύνου πλημμυρών σε παράκτιες περιοχές και απειλεί να εξαλείψει τα φυσικά οικοσυστήματα από τα οποία εξαρτάται η άγρια ζωή.

     Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από επιστήμονες των πανεπιστημίων του Leeds, του Εδιμβούργου και του University College του Λονδίνου, αλλά και ειδικούς της επιστήμης δεδομένων της εταιρείας Earthwave.Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό The Cryosphere της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών (European Geoscience Union).

     Η έρευνα δείχνει ότι συνολικά, σημειώθηκε αύξηση 65% στο ποσοστό απώλειας πάγου κατά τη διάρκεια της 23ετούς μελέτης. Αυτό οφείλεται κυρίως σε απότομες αυξήσεις των απωλειών από τα πολικά στρώματα πάγου στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία. Ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ Τόμας Σλέιτερ (Centre for Polar Observation and Modelling) δήλωσε: “Αν και κάθε περιοχή που μελετήσαμε έχασε πάγο, οι απώλειες από τα στρώματα πάγου της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας έχουν επιταχυνθεί περισσότερο. Τα στρώματα πάγου ακολουθούν τώρα τα χειρότερα σενάρια της κλιματικής αλλαγής (τα οποία καθορίζονται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή). Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας σε τέτοια κλίμακα, θα έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις στις παράκτιες περιοχές σε αυτόν τον αιώνα. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών υπήρξε μια τεράστια διεθνής προσπάθεια να κατανοήσουμε τι συμβαίνει σε μεμονωμένα σημεία στο σύστημα πάγου της Γης. Με τη βοήθεια δορυφόρων μας επιτράπηκε να παρακολουθούμε τακτικά τις τεράστιες και αφιλόξενες περιοχές όπου μπορεί να βρεθεί πάγος. Η μελέτη μας είναι η πρώτη που συνδυάζει αυτές τις προσπάθειες και εξετάζει όλο τον πάγο που χάνεται από ολόκληρο τον πλανήτη.”

     Η έρευνα καλύπτει γεωγραφικά: 215.000 παγετώνες (glacier) βουνών σε όλο τον πλανήτη, τα πολικά στρώματα πάγου (ice sheet) στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική, τα λεπτότερα κομμάτια πάγου (ice shelve) που επιπλέουν γύρω από την Ανταρκτική και τους θαλάσσιους πάγους (sea ice) που παρασύρονται στον Αρκτικό και Νότιο Ωκεανό. Ο κύριος παράγοντας της μείωσης των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής και των παγετώνων των βουνών σε όλη την υδρόγειο, είναι αύξηση των θερμοκρασιών στην ατμόσφαιρα, ενώ η αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών έχει αυξήσει το λιώσιμο του στρώματος πάγου της Ανταρκτικής. Για το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας και τα λεπτότερα κομμάτια πάγου της Ανταρκτικής, οι απώλειες προκλήθηκαν από ένα συνδυασμό αυξανόμενων θερμοκρασιών των ωκεανών και της ατμόσφαιρας.

     Κατά τη διάρκεια της έρευνας, κάθε κατηγορία έχασε πάγους, αλλά οι μεγαλύτερες απώλειες ήταν από τους πάγους της Αρκτικής Θάλασσας (7,6 τρισεκατομμύρια τόνοι) και τα λεπτότερα κομμάτια πάγου της Ανταρκτικής (6,5 τρισεκατομμύρια τόνοι), τα οποία επιπλέουν στους πολικούς ωκεανούς.

     Η απώλεια θαλάσσιου πάγου δεν συμβάλλει άμεσα στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αλλά έχει έμμεση επίδραση. Ένας από τους βασικούς ρόλους των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής είναι να αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία στο διάστημα, γεγονός που βοηθά στη διατήρηση της ψύξης της Αρκτικής. Καθώς ο θαλάσσιος πάγος συρρικνώνεται, περισσότερη ηλιακή ενέργεια απορροφάται από τους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα, προκαλώντας την αύξηση της θερμοκρασίας της Αρκτικής θάλασσας γρηγορότερα από οπουδήποτε αλλού στον πλανήτη. Αυτό με τη σειρά του έχει ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση της τήξης των θαλάσσιων πάγων και την επιδείνωση του λιωσίματος των παγετώνων και των στρωμάτων πάγου και έτσι προκαλείται άνοδος της στάθμης της θάλασσας.

     Οι μισές από τις απώλειες προήλθαν από πάγους στην ξηρά – συμπεριλαμβανομένων 6,1 τρισεκατομμυρίων τόνων από παγετώνες βουνών, 3,8 τρισεκατομμυρίων τόνων από το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας και 2,5 τρισεκατομμυρίων τόνων από το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής. Οι απώλειες αυτές έχουν αυξήσει την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας κατά 35 χιλιοστά. Εκτιμάται ότι για κάθε εκατοστό της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι κινδυνεύουν να εκτοπιστούν από παράκτιες περιοχές.

Λίγο περισσότερο από το ήμισυ (58%) της απώλειας πάγου ήταν από το βόρειο ημισφαίριο, και το υπόλοιπο (42%) ήταν από το νότιο ημισφαίριο.

     Παρότι στους παγετώνες αποθηκεύεται μόνο το 1% του συνολικού όγκου πάγου της Γης, οι παγετώνες έχουν συμβάλει σχεδόν στο ένα τέταρτο των παγκόσμιων απωλειών πάγου κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης, αφού όλες οι περιοχές παγετώνων σε όλο τον κόσμο χάνουν πάγο. Εκτός από τη συμβολή τους στην παγκόσμια μέση άνοδο της στάθμης της θάλασσας, οι παγετώνες των βουνών είναι ζωτικής σημασίας ως πόρος γλυκού νερού για τις τοπικές κοινότητες. Ως εκ τούτου, η υποχώρηση των παγετώνων σε όλο τον κόσμο είναι κρίσιμο φαινόμενο τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε τοπικό επίπεδο.

Διαβάστε την έρευνα εδώ.

Πηγές:

1. http://www.leeds.ac.uk/news/article/4756/global_ice_loss_increases_at_record_rate
2. https://www.the-cryosphere.net/about/news_and_press/2021-01-25_review-article-earths-ice-imbalance.html
3. https://www.eenews.net/climatewire/2021/01/25/stories/1063723345
4. https://www.scientificamerican.com/article/earth-has-lost-28-trillion-tons-of-ice-since-the-mid-1990s/

26 Ιανουαρίου 2021